Architect als regisseur
door architect Lolke Ket, GROUP A
Samenwerking in het ontwerpproces is voor mij als architect veelal verrassend, spannend en verrijkend. Het laat zien waarom ik ooit voor dit mooie vak koos. Maar hoe werkt zo‘n samenwerking? Hoe vertalen we al die wensen en belangen naar een ontwerp? In dit samenspel voelt de rol van architect soms als die van een regisseur; die met zijn ontwerp een helder en breedgedragen verhaal vertelt en daarmee alle spelers samenbrengt: Het verhaal van Bladel.
De Spelers
In de totstandkoming van Gemeenschapshuis Den Herd zijn mensen met uiteenlopende rollen en belangen betrokken: in de ontwerpfase de gemeente, het bestuur, de gebruikers en de architect met zijn eigen team van adviseurs, en in de bouwfase de aannemer. Ieder met hun eigen verantwoordelijkheden, doelstellingen en ambities. Je begrijpt dat deze optelsom soms tot uiteenlopende ideeën leidt. Samenwerken is daarom voor mij essentieel. En het instrumentarium van de architect leent zich uitstekend om partijen samen te brengen.
Gebruikers centraal in winnende visie
Met een door de gemeente Bladel opgesteld programma van eisen als uitgangspunt hebben wij, GROUP A, samen met adviseurs ABT en strategisch ontwerpbureau Fabrique, de winnende visie Huis Den Herd gemaakt.
Hoe zijn we tot deze winnende visie gekomen? Door één krachtige architectonische ingreep te combineren met onze natuurlijke interesse in gebruikers en hun onderlinge dynamiek. Door individuele wensen van gebruikers te combineren zoeken we naar collectieve oplossingen in multifunctioneel gebruik. Dit is waar de gebruikers samenkomen, nu in het proces en straks als het gemeenschapshuis er staat.
Collectief gedragen ontwerp door dialoog
In dialoog en schetsrondes maakte ik kennis met de opdrachtgever de gemeente Bladel en de individuele gebruikers en bracht ik met het team de opgave in kaart. In een workshop gingen we uitvoerig in gesprek met gebruikers, inventariseerden de wensen en onderzochten de mogelijkheden in schetsen. De gewenste oppervlaktes, locatie in het gebouw, specifieke installaties en afwerkingen zijn vervolgens vastgelegd in een overzicht. Deze gegevens vormen de onderlegger voor het ontwerp en de uitwerking daarvan. Door alle wensen in het beginstadium grondig te onderzoeken en bevindingen mee te nemen ontstaat een collectief gedragen ontwerp waarin alle belanghebbende partijen zich herkennen.
Niet 1 maar 45 ‘opdrachtgevers’
De dagelijkse samenwerking met opdrachtgever en gebruikers kon beginnen. Maar hoe werk je soepel en effectief samen met een eindverantwoordelijk opdrachtgever en meer dan 45 bestaande en nieuwe gebruikers? Het huidige bestuur van cultureel centrum Den Herd is aangesteld als gedelegeerd opdrachtgever namens de gebruikers en vanuit de gemeente is een projectmanager aangesteld. Samen vormen ze het projectteam dat nauw samenwerkt en de dagelijkse terugkoppeling en communicatie met de Gemeente Bladel verzorgt. De kernleden van dit projectteam werken weer samen met het ontwerpteam. Dit dagelijks uitvoerend samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de planontwikkeling en het uiteindelijk ontwerp van het nieuwe Gemeenschapshuis Bladel.
Nu alle ontwerpfases zijn doorlopen en alle wensen en belangen een plek hebben gekregen binnen een consistente ontwerpvisie, ligt het ‘papieren’ resultaat voor ons. Het is het resultaat van de gezamenlijke ambitie van alle betrokkenen om een inspirerend gemeenschapshuis voor Bladel te maken waar gebruikers en bezoekers zich welkom voelen. Want dat is waar het voor mij uiteindelijk om draait: plekken creëren waar mensen zich op hun gemak voelen, een prettige dynamiek ervaren en zich collectief mee verbonden voelen.
