4. Van bankgebouw naar gemeenschapshuis
Door ontwerper Sophie Dogterom, GROUP A
Als ontwerper houd ik me graag bezig met publieke ruimtes. Plekken waar je je thuis voelt, waar je wordt geïnspireerd en waar je je veilig voelt. Het stimuleren van ontmoeting speelt hierin een centrale rol. Want waar verschillende lagen van de bevolking elkaar in het dagelijks leven op een ongedwongen manier tegenkomen, ontstaat een diverse leefomgeving.
Verdwalen
Toen ik meer dan een jaar geleden voor het eerst een bezoek bracht aan het Rabobankgebouw in Bladel, snapte ik niet meteen hoe het gebouw in elkaar zat. Er was geen duidelijke verbinding tussen de verdiepingen en ook de vele kleine ruimtes zonder ritme maakte dat ik al snel mijn oriëntatie was verloren. Ik raakte de weg kwijt. Ik liep rond met de vraag, hoe maak je hier een fijne publieke plek van? Een plek waar je de weg niet kwijtraakt.
De puzzel
Het programma dat voor ons lag was een moeilijke puzzel. Een lange lijst van verenigingen en activiteiten die Bladel rijk is moesten een plekje in het gebouw vinden. Wat hebben zij allemaal nodig? Na een aantal interessante sessies waar we in gesprek gingen met de toekomstige gebruikers kwamen we tot een programma van eisen. Het puzzelen kon beginnen… Zelden heb ik een programma gezien dat zó divers is. Het was dan ook geen eenvoudige puzzel. Maar, ik was overtuigd dat de diversiteit van dit programma een positieve impact zou hebben op het gebruik van het gebouw. Jong en oud komt elkaar hier tegen. Ze helpen elkaar een handje. Zangers en muzikanten komen hier samen om te oefenen maar treden hier ook op bij theater- en dansvoorstellingen in de grote zaal. Deze kruisbestuiving en ontmoeting tussen de verschillende gebruikers werd het uitgangspunt van ons ontwerp.
Atrium als kompas
Al snel kwamen we met het team op het idee om de ruimte tussen de gebouwen open te breken en in te zetten als een verbindend atrium. Dankzij dit atrium zijn de verdiepingen niet alleen visueel en fysiek met elkaar verbonden, maar treedt ook het zonlicht tot diep in het gebouw toe. Rondom het atrium bevinden zich de verschillende functies zoals de biljartzaal, theaterzaal en bibliotheek. Deze zijn dankzij het atrium duidelijk zichtbaar en goed bereikbaar. Zo maakt het atrium de bezoeker wegwijs. Iets wat ik zo miste bij mijn eerste bezoek aan het voormalige bankgebouw.
De weg naar boven is uitgevoerd in hout. Een materiaal met een warme en vriendelijke uitstraling. Deze begint in de foyer en leidt je via de houten trappen naar boven, naar de panoramazaal. Het eveneens in hout uitgevoerde dak van de nieuwe panoramazaal voert de lijn van de trap door en brengt je naar het balkon met zicht op de markt. Op deze manier verbinden we boven met beneden en binnen met buiten. Een duidelijke warme routing die overzicht geeft.
Eindeloze mogelijkheden
In het ontwerp voor het gemeenschapshuis staat multifunctionaliteit hoog op het lijstje. Zo ook in de grote zaal. Deze is straks inzetbaar voor een theatervoorstelling of muzikaal optreden, maar ook voor een diner van de seniorenvereniging of lokaal evenement. Om deze reden hebben we niet gekozen voor een ‘zwarte doos’. Twee grote ramen laten zonlicht toe in de zaal. Dit geeft in combinatie met houten akoestische afwerking een warme en aangename sfeer voor bijeenkomsten. Verduister je de ramen en schuif je de tribune uit? Dan transformeert de ruimte tot ware theaterzaal. Zet je de grote schuifdeur van de zaal open richting de foyer? Dan schakel je de ruimtes aan elkaar voor grootschalige evenementen zoals carnaval.
Sommige zalen hebben een specifieke functie, zoals de artistieke ruimte en de biljartzaal. Maar er zijn ook flexibele ruimtes die breed inzetbaar zijn. Net als de grote zaal. Sommige zijn door middel van paneelwanden soms zelfs in grootte te veranderen. Dit is heel belangrijk bij een gebouw met zoveel verschillende gebruikers. De indeling en grote van de ruimte wordt aangepast aan jouw activiteit. Hierdoor voel je je welkom.
Nieuw leven voor oude materialen
Het voormalige Rabobankgebouw uit 2001 verkeert op vele plekken nog in prima staat. Hier proberen we zoveel mogelijk gebruik van te maken. In grote lijnen blijft de structuur van het gebouw staan en passen we vooral de binnenkant van het gebouw aan. Naast de structuur van het gebouw zijn er ook heel wat materialen aanwezig die we willen behouden en hergebruiken. Zo hangen er door het hele gebouw systeemplafonds. Ze zijn niet heel fraai voor het oog en de hoogte van een ruimte, maar wel goed her te gebruiken. Samen met leveranciers gaan we deze panelen recyclen tot nieuwe akoestische producten die we gebruiken in de nieuwe inrichting. Ook willen we de veel voorkomende houten vloer een weg terug laten vinden in het gemeenschapshuis.
Met het open karakter van het atrium stimuleren we ontmoeting en kruisbestuiving. Als je boven in de bibliotheek het nieuwste boek van je favoriete schrijver hebt gehaald en langs de biljartzaal naar beneden loopt, blijf je misschien wel even kijken wie er aan het winnen is, of neem je toch nog een koffietje bij de bar terwijl je de theaterbezoekers ziet binnenstromen voor de feestelijke voorstelling van die avond. Ik kan niet wachten om deze bijzondere plek in gebruik te zien en ik hoop dat iedereen zijn weg in het Gemeenschapshuis Bladel weet te vinden!